گنجینه‌های ایران کهن + عکس

خلیج فارس آنلاین : سازه‌های آبی شوشتر (واقع در شمال استان خوزستان) نمایش بارز مهار کردن طبیعت توسط انسان و خلاقیت و نبوغ ایرانی است.

 این منظومه آبی بر رود گرگر ایجاد شده است و ایرانیان باستان از دل سنگ‌ها و صخره‌های غول پیکری که خود به روی هم انباشته‌اند، آب را برای استفاده‌های مختلف به قسمتی از این رود هدایت کرده‌اند.

 
بنا بر نوشته کتاب تذکره شوشتر، اردشیر بابکان (224میلادی) برای اینکه آب رود گرگر را به شرق و جنوب شوشتر برساند و کشاورزی منطقه را رونق دهند، ساخت این مجموعه را آغاز کرد.

 

شکوه و عظمت این مجموعه تاریخی به حدی است که نمایندگان یونسکو، پس از بازدید از این اثر تاریخی، آن را یکی از شگفت‌انگیزترین میراث تاریخی بشر دانستند.

مادام ژان دیولافوآ، باستان‌شناس نامدار فرانسوی پس از بازدید از این محوطه، آن را به‌عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی نام برده است.

البته هنوز زمان خلق این مجموعه دقیقا معلوم نیست ولی برخی نیز آغاز ساخت این شهرک صنعتی را به داریوش بزرگ نسبت می‌دهند.

سازه‌های آبی شوشتر در نشست سالانه اعضای کمیته جهانی یونسکو در 26 ژوئن 2009 (5 تیرماه 1388) در شهر سویل اسپانیا، با عنوان سازه‌های آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره 1315 به ثبت رسید.

مجموعه سازه‌های آبی شوشتر شامل 14 اثر به نام‌های بند میزان، عمارت کلاه فرنگی، نهر گَرگَر، پل بند گَرگَر، آسیاب‌ها و آبشارها، پل بند برج عیار، پل بند خدآفرین یا ماهی بازان، قلعه سلاسل، نهر داریون، پل بند شادروان، بند خاک، پل بند لشگر، نهر رقت و بند شراب‌دار است.

یکی از مشکلات این اثر تاریخی، وجود کانال‌های فاضلاب منتهی به رودخانه گرگر و در نهایت سازه‌های آبی شوشتر است که منظر نامناسب و بوی بد ناشی از آن به منظر تاریخی و طبیعی این مجموعه بی نظیر ضربه زده است.