پایگاه تفریحی خلیج فارس آنلاین
جذابترین و جالبترین مطالب و عکس های روزپایگاه تفریحی خلیج فارس آنلاین
جذابترین و جالبترین مطالب و عکس های روزاعتراض حضرت علی(ع) به زندگی اشرافی کارگزاران
بـَلَغـَنـِى اءَنَّکَ ابـتـَعـتَ دَارا بـِثََمـانـِیـنَ دِیـنَارا، وَکَتَبتَ لَهَا کِتَابا، وَاءَشهَدتَ فِیهِ شُهُودا.
فـقـال له شـریـح : قـد کـان ذلک یـا اءمـیـر المـؤ مـنـیـن ، قال : فنظر إ لیه نظر المغضب ثم قال له :
یـَا شـُرَیـحُ، اءَمـَا إِنَّهُ سَیَاءتِیکَ مَن لاَ یَنظُرُ فِى
کِتَابِکَ، وَلاَ یَساءَلُکَ عَن بَیِّنَتِکَ، حَتَّى یُخرِجَکَ مِنهَا
شَاخِصا، وَیُسلِمَکَ إِلَى قَبرِکَ خَالِصا.
فـَانـظـُر یـَا شـُرَیـحُ لاَ تـَکـُونُ ابـتـَعتَ هذِهِ الدَّارَ مِن
غَیرِ مَالِکَ، اءَو نَقَدتَ الَّثمَنَ مِن غَیرِ حـَلاَلِکَ! فـَإِذَا
اءَنـتَ قـَد خـَسـِرتَ دَارَ الدُّنـیـَا وَدَارَ الاَّْخِرَةِ! اءَمَا
إِنَّکَ لَوْ کُنْتَ اءَتَیْتَنِى عِنْدَ شـِرَائِکَ مـَا اشـتـَرَیـتَ
لَکـَتـَبـتُ لَکَ کِتَابا عَلَى هذِهِ النُّسخَةِ، فَلَم تَرغَب فِى
شِرَاءِ هذِهِ الدَّارِ بِدِر هَمٍ فَمَا فَوقُ.
و النـسخة هذه : (هذَا مَا اشتَرَى عَبدٌ ذَلِیلٌ، مِن مَیِّتٍ
قَداءُزعِجَ لِلرَّحِیلِ، اشتَرَى مِنهُ دَارا مِن دَارِ الغُرُورِ، مِن
جَانِبِ ال فَانِینَ، وَخِطَّةِ الهَالِکِینَ. وَتَجمَعُ هذِهِ الدَّارَ
حُدُودٌ اءَربَعَةٌ:
الحـَدُّ الاَْوَّلُ ـ یـَنـْتـَهِى إِلَى دَوَاعِى الاَّْفَاتِ،
وَالْحَدُّ الثَّانِى یَنتَهِى إِلَى دَوَاعِى المُصِیبَاتِ، وَالحـَدُّ
الثَّالِثُ ـ یـَنـتـَهـِى إِلَى الهـَوَى المـُردِى ، وَالحـَدُّ
الرَّابـِعُ ـ یـَنتَهِى إِلَى الشَّیطَانِ المُغوِى ، وَفِیهِ یُشرَعُ
بَابُ هذِهِ الدَّارِ.
اشـتـَرَى هـذَا المـُغـتـَرُّ بـِالاَْمَلِ، مِنْ هذَا الْمُزْعَجِ
بِالاَْجَلِ، هذِهِ الدَّارَ بِالخُرُوجِ مِن عِزِّ القَنَاعَةِ،
وَالدُّخُولِ فِى ذُلِّ الطَّلَبِ وَالضَّرَاعَةِ.
فـَمـَا اءَدرَکَ هـذَا المـُشـتـَرِى فـِیـَمـا اشـتـَرَى مِنهُ مِن
دَرَکٍ، فَعَلَى مُبَلبِلِ اءَجسَامِ المُلُوکِ، وَسَالِبِ نُفُوسِ
الجَبَابِرَةِ، وَمُزِیلِ مُلکِ الفَرَاعِنَةِ، مِثلِ کِسرَى وَقَیصَرَ،
وَتُبَّعٍ وَحِمیَرَ.
وَمَن جَمَعَ المَالَ عَلَى المَالِ فَاءَکثَرَ، وَمَن بَنَى وَشَیَّدَ،
وَزَخرَفَ وَنَجَّدَ، وَادَّخَرَ وَاعتَقَدَ، وَنَظَرَ بـِزَعـمـِهِ
لِلوَلَدِ، إِشـخـَاصـُهـُم جـَمـِیـعـا إِلَى مـَوقـِفِ العـَرضِ
وَالحِسَابِ، وَمَوضِعِ الثَّوَابِ وَالعِقَابِ، إِذَا وَقَعَ الاَْمْرُ
بِفَصْلِ الْقَضَاءِ (وَخَسِرَ هُنَالِکَ الْمُبْطِلُونَ).
شَهِدَ عَلَى ذلِکَ العَقلُ إِذَا خَرَجَ مِن اءَسرِ الهَوَى، وَسَلِمَ مِن عَلاَئِقِ الدُّن یَا.(1)
بـه مـن خبر دادند که خانه اى به هشتاد دینار خریده اى و سندى براى آن نوشته‌اى و گواهانى آن را امضا کرده‌اند.
شـریـح (2) گـفـت: آرى اى امیرمؤ منان، امام علیه السّلام نگاه خشم آلودى به او کرد و فرمود:
اى شـریـح ! بـه زودى کـسـى بـه سـراغت مى آید که به نوشته ات نگاه نمى
کند، و از گواهانت نمى پرسد، تا تو را از آن خانه بیرون کرده و تنها به
قبر بسپارد.
اى شـریـح ! انـدیـشـه کـن کـه آن خـانـه را بـا مـال دیـگـران یـا بـا
پول حرام نخریده باشى، که آنگاه، خانه دنیا و آخرت را از دست داده اى .
اما اگر هنگام خرید خانه ، نزد من آمده بودى ، براى تو سندى مى نوشتم که
دیگر براى خرید آن به درهمى یا بیشتر، رغبت نمى کردى و آن سند را چنین مى
نوشتم :
هشدار از بى اعتبارى دنیاى حرام
این خانه اى است که بنده اى خوار شده ، و مرده اى آماده کوچ کردن ، آن را
خریده ، خانه اى از سـراى غرور، که در محلّه نابودشوندگان ، و کوچه هلاک
شدگان قرار دارد، این خانه به چهار جهت منتهى مى گردد.
یـک سـوى آن بـه آفـت هـا و بلاها، سوى دوّم آن به مصیبت ها، و سوى سوم به
هوا و هوس هـاى سـسـت کـنـنـده ، و سوى چهارم آن به شیطان گمراه کننده ختم
مى شود، و درِ خانه به روى شیطان گشوده است .
ایـن خـانـه را فـریب خورده آزمند، از کسى که خود به زودى از جهان رخت
برمى بندد، به مبلغى که او را از عزّت و قناعت خارج و به خوارى و
دنیاپرستى کشانده ، خریدارى نموده است .
هـرگـونـه نـقـصى در این معامله باشد، بر عهده پروردگارى است که اجساد
پادشاهان را پوسانده ، و جان جبّاران را گرفته ، و سلطنت فرعون ها چون
(کسرى ) و (قیصر) و (تُبّع ) و (حمیر) را نابود کرده است .
عبرت از گذشتگان
و آنـان که مال فراوان گرد آوردند، و بر آن افزودند، و آنان که قصرها
ساختند، و محکم کارى کردند، طلا کارى نمودند، و زینت دادند، فراوان
اندوختند و نگهدارى کردند، و به گـمـان خـود بـراى فرزندان خود گذاشتند،
امّا همگى آنان به پاى حسابرسى الهى و جـایـگـاه پـاداش و کـیـفر رانده مى
شوند، آنگاه که فرمان داورى و قضاوت نهایى صادر شود، (پس تبهکاران زیان
خواهند دید) (3)
بـه ایـن واقـعیّت ها عقل گواهى مى دهد هرگاه که از اسارت هواى نفس نجات یافته ، و از دنیاپرستى به سلامت بگذرد. (4)
اعتراض به خانه مجلّل یکى از دوستان
امام على علیه السّلام یکى از یاران خود ( علاء بن زیاد ) را که خانه مجلّلى در بصره داشت ، نصیحت کرد و فرمود:
تو در قیامت به چنین خانه اى نیازمندترى .
مَا کُنتَ تَصنَعُ بِسِعَةِ هذِهِ الدَّارِ فِى الدُّنیَا، وَاءَنتَ إِلَیهَا فِى الاَّْخِرَةِ کُنْتَ اءَحْوَجَ؟
وَبـَلَى إِن شـِئتَ بـَلَغتَ بِهَا الاَّْخِرَةَ: تَقْرِى فِیهَا
الضَّیْفَ، وَتَصِلُ فِیهَا الرَّحِمَ، وَتُطلِعُ مِنهَا الحُقُوقَ
مَطَالِعَهَا، فَإِذَا اءَنتَ قَد بَلَغتَ بِهَا الاَّْخِرَةَ.(5)
روش استفاده از دنیا
با این خانه وسیع در دنیا چه مى کنى ؟ در حالى که در آخرت به آن نیازمندترى .
آرى اگر بخواهى مى توانى با همین خانه به آخرت برسى! در این خانه وسیع
مهمانان را پذیرایى کنى ، به خویشاوندان با نیکوکارى بپیوندى و حقوقى که
بر گردن تو اسـت بـه صـاحـبـان حـق بـرسـانـى ، پس آنگاه تو با همین خانه
وسیع به آخرت نیز مى توانى پرداخت.
پی‌نوشت:
1ـ کتاب اءمالى ص 256 مجلس 51 حدیث 10 : شیخ صدوق (متوفاى 381 ه)
ـ تذکرة الخواص ص 138 : ابن جوزى حنفى (متوفاى 654 ه)
ـ حلیة الاولیاء ج 8 ص 101 و102 : ابونعیم اصفهانى (متوفاى 402ه)
2- شـریـح بـن حـارث را عـمـر مـنـصـب قـضـاوت داد و حـدود 60 سـال در
مـقـام خـود بـاقـى مـانـد امـّا سه سال در دوران عبداللّه بن زبیر از
قضاوت کناره گرفت و در زمان حجّاج استعفا داد، در دوران حکومت امام علیه
السّلام خلافى مرتکب شد که او را به روستایى در اطراف مدینه تبعید کرد و
دوباره به کوفه بازگرداند.
3- سوره مؤ منون آیه 78
4- نامه 3 نهج البلاغه معجم المفهرس مؤ لّف
5 ـ قوت القلوب ج 1 ص 531 : ابو طالب مکى (متوفاى 382 ه)ـ عقد الفرید ج 2
ص 188 و189 وج 1 ص 329 : ابن عبد ربه مالکى (متوفاى 328 ه)
6- خطبه 209 نهج البلاغه معجم المفهرس مؤ لف
منبع: جلد اوّل الگوهاى رفتارى امام على علیه السّلام- مرحوم محمّد دشتى
